Een veilige en comfortabele thuisomgeving is essentieel voor ouderen die zelfstandig willen blijven wonen. Als zorgverlener kun je een belangrijke rol spelen door advies te geven over woningaanpassingen die aansluiten bij hun specifieke behoeften. Van kleine aanpassingen, zoals het plaatsen van antislipmatten en handgrepen, tot grotere ingrepen zoals trapliften of het aanpassen van de woningindeling. Elke stap draagt bij aan een veilige, toegankelijke en comfortabele leefomgeving. Deze aanpassingen helpen niet alleen valpartijen te voorkomen, maar ondersteunen ook de zelfstandigheid en het welzijn van ouderen in hun vertrouwde omgeving.
Praktische woningaanpassingen voor ouderen
Een veilige en comfortabele thuisomgeving is van groot belang voor ouderen die in hun vertrouwde huis willen blijven wonen. Als zorgverlener kun je – dankzij jouw inzicht in hun fysieke beperkingen, mobiliteit en specifieke behoeften – een rol spelen in het adviseren van woningaanpassingen. Deze aanpassingen kun je met verschillende betrokkenen bespreken, zoals familieleden, mantelzorgers en zorgprofessionals zoals ergo- of fysiotherapeuten, die vaak nauw betrokken zijn bij de zorg en een belangrijke rol spelen bij het uitvoeren van de aanpassingen.
Woningaanpassingen - samen de juiste keuzes maken
Kleine woningaanpassingen verkleinen de kans op vallen en stellen ouderen in staat langer zelfstandig te blijven wonen. Omdat niet alle woningaanpassingen voor iedereen noodzakelijk zijn, kun je door gerichte aanbevelingen te doen en de oudere actief te betrekken bij het proces, een veilige en comfortabele woonruimte creëren die bij hun persoonlijke situatie past en hen helpt om hun zelfstandigheid en welzijn te behouden.
Voor grotere woningaanpassingen, zoals het aanpassen van de indeling van de woning of het plaatsen van ondersteunende voorzieningen, kan contact opgenomen worden met de gemeente (WMO), woningcorporaties of aannemers die gespecialiseerd zijn in woningaanpassingen voor ouderen. Deze professionals helpen bij het realiseren van de noodzakelijke veranderingen.
Toegankelijkheid
Het verwijderen van drempels of het plaatsen van drempelhulpen kan het struikelgevaar verminderen. Handgrepen en leuningen in de badkamer, bij het toilet en in de douche of het bad, bieden extra steun. Leuningen langs trappen en in de gang zorgen voor veiligheid tijdens het verplaatsen. Het aanpassen van de hoogte van meubels, zoals bedden en stoelen, maakt het in- en uitstappen een stuk gemakkelijker. Het is ook belangrijk dat kasten en laden goed bereikbaar zijn zonder dat er gebukt hoeft te worden.
Duidelijke paden
Een opgeruimde woning verkleint het risico op vallen en struikelen. Het is belangrijk om op losse vloerkleden en rondslingerende kabels te letten, evenals rommeltjes op de vloer. Gladheid is een veelvoorkomende oorzaak van valpartijen. Antislipmatten in de badkamer en keuken bieden extra grip en verminderen de kans op uitglijden. Goed geplaatste meubels en accessoires dragen bij aan duidelijke en toegankelijke looproutes door het huis.
Verlichting
Goede verlichting helpt valpartijen voorkomen en zorgt ervoor dat elke kamer duidelijk zichtbaar is. Vooral gangen, trappen en de badkamer vragen om extra licht. Met dimbare verlichting kan de helderheid eenvoudig aangepast worden aan verschillende activiteiten en tijden van de dag. Automatische verlichting met bewegingssensoren is vooral ’s nachts en in de vroege ochtend een uitkomst.
Comfortabele meubels
Meubels die goede ondersteuning bieden en comfortabel zijn, maken het dagelijks leven aangenaam. Ergonomische stoelen met stevige rug- en armsteun en een geschikte zithoogte vergemakkelijken het zitten en het opstaan en zorgen voor een comfortabele zitpositie. Voor bedden is een ondersteunende matras essentieel voor een goede nachtrust; een verstelbaar bed biedt extra comfort en maakt in- en uitstappen eenvoudiger. Het kiezen van stevige meubels die niet verschuiven of kantelen helpt ook valgevaar te verminderen.
Nog enkele veelvoorkomende soorten woningaanpassingen:
Aanpassingen voor betere toegankelijkheid
- Trapliften: een oplossing voor ouderen die moeite hebben met traplopen.
- Brede deuropeningen: handig voor rolstoelen of rollators.
Aanpassingen in de badkamer
- Inloopdouche: gemakkelijker en veiliger in gebruik dan een ligbad.
- Douchezitje: comfortabel en veilig tijdens het douchen.
- Thermostaatkranen: voorkomt onverwachte temperatuurwisselingen.
Aanpassingen in de keuken
- Verstelbare keukenkastjes: makkelijker bereikbaar voor mensen met beperkte mobiliteit.
- Inductiekookplaat: minder risico op brandwonden en veiliger dan gas.
- Goede werkhoogte: comfortabele en veilige aanrecht.
Technologische hulpmiddelen
- Smart home-technologie: automatische verlichting, slimme deursloten en alarmknoppen.
- Videodeurbellen: voor veilig en eenvoudig contact met bezoekers.
- Sensoren: bijvoorbeeld om te detecteren of een fornuis is blijven branden.
- Valdetectie-apparaten: apparaten die vallen kunnen detecteren en een alarm sturen naar zorgverleners of familieleden.
- Rookmelders met visuele signalen: voor ouderen met gehoorverlies.
Grotere woningaanpassingen
- Aanpassen van de woningindeling: bijvoorbeeld het verplaatsen van de slaapkamer naar de begane grond.
- Plaatsen van een aanbouw: voor bijvoorbeeld een extra badkamer of slaapkamer.
- Opruimen en herinrichten: zorgen voor voldoende bewegingsruimte, zeker bij gebruik van een rolstoel of rollator.